jeudi 26 mars 2020

Lou journalet dóu Pont de Garanço n° 88 Mars 2020


« De legi sènso retengudo! »

Aro ié sian...

Mau-grat la primo qu'es aqui emé sa sequèlo de flour poulideto, l'auceliho que tout à l'entour bresiho dóu bounur de nisa, lou tèms siau e li caresso dóu soulèu, mau-grat tout ço que d'abitudo nous esgaio, sabèn trop que la situacioun es grèvo, e sabèn pas se deman saren encaro aqui.
Avèn deja agu à mounta quàuqui pouncho emé lou rescaufamen climati e la calourasso que nous aclapo pau à cha pau despièi quàuquis annado, li subroundamen desastrous d'aigo, li flèu coume li mouissau que carrejon de malautié poussiblamen mourtalo talo que la dengue, lou chicoungougna vo lou zica, e encaro li langasto emé la malautié de Lime ; e'm'acò fau parla di baterìo que soun à mand de tua nòstis óulivié e nòsti poumo d'amour. E aro, coume se n'i'avié pas proun, vaqui la pandemìo que nous anounciavon despièi quàuquis annado, talamen que ié cresian plus..
Après la gripo H1N1, la malautié de la vaco folo, lou sida, lou sras, vaqui lou courounavirusse qu'es un flèu vertadié pèr lou mounde entié.

Aro, ié sian...
E nous vaqui entoupina au nostre, chascun au siéu, emé l'enebicioun de sourti, leva dóu besoun de croumpa de mangiho o de remèdi.
Avian jamai vist acò : la soucieta à l'arrèst, li magasin barra, lis escolo tambèn. Touto uno vido que subran s'es aplantado en seguido de la dicho dóu Presidènt de la Republico.

Pèr noumbre de persouno, aquelo situacioun empuro la soulidarita entre li generacioun, sachènt que li gènt «  dins l'age » soun li mai fragile davans aquelo malautié ; mai pèr d'autre, chascun pèr se ! Avien talamen pòu de manca de quaucarèn que di supermarcat an carreja de plen carretoun de pasto e meme de papié teleto!Te demande un pau s'acò es un coumpourtamen resounable ! E meme causo dins li farmacìo emé li vitamino e lou paracetamòu. Aquéli, segur que penson jamai is autre...

Mai coume sèmblo que sian entoupina pèr encaro uno bono passado, belèu qu'acò fenira pèr faire chifra li gènt sus soun biais de viéure, que belèu sian ana un pau trop liuen.
Fau espera que li gènt prengon counciènci qu'es vengu necite de se pausa de questioun sus lou respèt dis autre e de la naturo, sus ço qu'es essenciau pèr viéure ( coume lou dis Pèire Rabhi : la simpliceta urouso); en brèu, regarda un pau mai aut, apprendre à respeta lis autre e plus se counsidera coume l'embourigo dóu mounde, destria li bon di marrit pensamen e tout faire pèr retrouba l'armounìo universalo.
Aro, mai que jamai l'endevenidou de l'umanita es entre nòsti man...

                                                                    Michello

La pesco


Un bourgés de Paris èro sus lou Pont-Nòu que pescavo à la ligno. Un Prouvençau e un Gascoun lou regardavon faire, e jamai lou Parisen pescavo rèn.
-Ah ! Ié diguè lou Bourdelés, aco's pas coume en Garouno : nautre, eiçavau, n'avèn qu'à jita la ligno e tira- e jita-e tira, e jita-e-tira, e chasco fes, un pèis, car, vès, dins la Garouno, i'a autant de pèis que d'aigo...
-Eh bèn, nous-autre, faguè lou Marsihés, dins la Durènço, es encaro plus bèu : i'a ges d'aigo, rèn que de pèis ! E rastelan li pèis e n'en cargan de carreto !

                                            Frederi Mistal

                                        ( leva de l'armana prouvençau de 1868 pèr Jano-Marìo)

                                        La muraio....


L'agué segui dins lou vèntre de sa maire, dins la veitureto d'enfant, la pousseto
Aquelo muraio ounte d'ùni se soun asseta. Aquelo muraio que tant ié courron encaro dessus
De l'atrouba tant auto, de la trouba trop estrecho, jamai proun longo !!!
De l'escala, coume si fraire, si sorre, l'envejo vèn pressanto. Se libera di bras bèn-voulènt.
Deliéura la man quichado pèr la pougno parentalo.
Aquelo muraio di proumié pas mau assegura. Aquelo muraio d'aprendis dansaire de cordo.
Trelima de la despaciènci à l'empachamen meirenau sus aquelo muraio di « laisso-me » d'autounoumìo.
Courre en cridant, en risènt jusqu'au proumiè arrèst óubligatòri.
Sourd o mau-entendènt au respèt de la counsigno : « Estop!Arrèsto ! Espèro ! »
Esquiha, davala en estènt tengu d'à ment, de rèire-pèd, jusqu'au sòu encaro proun bas pèr li pichòti cambo.
Bèn-lèu sara lou proumié saut, en couble pèr uno bono toumbaduro, e lèu- lèu ...TOUT SOULET...lou bonur !!! e la fierta de si gènt...
Lacha pèr de bon la man vigilènto, faire landa soun guide court d'alen.
Bàrri di plang, muraio de la crento, mai subre-tout, muraio de tóuti lis entramble despassa e reüssi.
Aquelo muraio a fa si classo dins li piado dis ancian, di nouvèu e di futurs escoulan.
Pauro muraio ! I'a faugu chabi quàuqui mètre pèr la pauso d'un grihage, mai bèn, lou principau es sauva !!!
Aquelo muraio, l'avès couneigudo, recouneigudo ; vese vosto esmougudo à soun evoucacioun
Vese vòsti sourire i souveni que ié soun estaca.
Aquelo muraio devrié d'èstre marcado au patrimòni municipau, naciounau, ause pas dire moundiau, Mai perqué pas ?
Que vivo aquéu mounumen istouri, aquéu counfidènt malurous, urous, temouin de nòsti vido
Vivo la muraio !
Faudrié ié douna un noum ; gramaci de vosto ajudo.
Anas, cercas ! Ié devèn bèn acò !!
Un noum pèr coumpleta soun adrèisso :
Li Pessado
Carriero Marius Jouveau
84270 Vedeno
                                          Martino
                                                       (Reviraduro de Michello)



                                     Sant Flourèns


Amariéu tant revèire Sant Flourèns,

Aqueste pichot barcarès de Corso, à la sousto dou vènt.
Voudriéu revèire l’Islo Rousso, au soulèu levant
E la ciéutadello de Calvi au soulèu tremount,

Revèire li calanco de Piana que si baus roujo
Cabusson si « car » dins uno mar que rèn ié boulègo.
Voudriéu revèire li gou d’Ajaccio e de Valinco,
La pouncho Campomoro e la baio de Bonifacio.

Bonifacio, tuerto dóu navire corse en Mediterragno,
E si baus blanco dins uno mar bluio inmaculado.
Voudriéu revèire li castagnaredo de Zonza,
Porto-vecchio, lis aguio dóu port de Bavella,
Li pin rouge bacela pèr lou vènt,
Lou siéure, lou fau e la verno oudouranto.
Sant Flourèns, poulido viloto dóu ribeirés,
Ta remembranço m’es tras que caro,
Meme se t’ai jamai perdudo de visto ;
Tras que seguramen, te revèirai jamai plus.
Revèirai plus li vièii castagnié
E tout au long di routo, li pourcalet en liberta.
Revèirai plus, cubert de nèu, lou Mount Cinto,
Lou port de Vizzavona e lou Mount di Oro.
Revèirai plus lou bartassas corse amé lou cade,
Li nerto, li messugo, li ginèsto, l’arbous,
Lou bartassas tout embuga d’istori e de legèndo,
Espandissènt à l’entour soun perfum de lavando.

Anarai plus à Fozzano sus lou toumbèu de Colomba,
Aquesto chato dóu miejour corse, erouïno de la vendetta.
Revèirai plus lis Isclo Sanguinàri
Nimai lou regard mesfisènt de l’ome insulàri.
Revèirai plus lou drapèu de la tèsto de Maure
Floutejant quauco-part sus un semafore.
Corse, destourbas plus lou païs d’un afougamen guerrié,
Arrestas aquesto foulié chaparello menant à la misèri,
Noun à la lèi dis armo,
Arrestas de faire coula de lagremo !
Adiéu Corso, Islo de Bèuta, Islo d’Amour,
Tant de cop cantado pèr li troubadou.

                           Ivan Castagné 
(reviraduro en prouvençau pèr li sòci dóu Pont de Garanço)



mardi 24 mars 2020

Lou journalet dóu Pont de Garanço n° 87 Febrié 2020


«En camin pèr lou bèu tèms!  »

La biciéucleto


Quouro lou titre de reino li pople t’an douna,
N’an fa que soun devé, car l’as bèn gagna.
Li proumiés ome que te mountèron,
Es en bos que te fabriquèron.
Sus ta taio fino aut ajouca,
Amé li pèd, butavon sus li calado.
Mai prenguèron mens de peno
Quouro aguèron trouba la cadeno.
Pièi, las d’èstre trantaia,
Te mountèron sus de budèu gounfla
E fuguèron bèn entrepacha
Li proumié cop que fuguèron creba.
E d’ameiouracioun en coumplicacioun,
Siés arribado à la pouncho de la perfecioun.
I’a ges, acò dempièi d’annado,
De camin, de draio, de despartamentalo
E tambèn de gràndi naciounalo
Que li piado de ti rodo ié soun pas marcado.
Se counton plus li courregudo qu’as gagnado,
Nimai li susado que li courreire an agantado.
Dins noste rode, esperan à l’avanço
De vèire passa lou nouvèu Tour de Franço.
Perèu, dóu pichot à la Grand,
Touto l’oustalado te passo sus l’esquino.
Un tèms, li veituro t’avien destrounado,
Dins un cantoun, te languissiés, mespresado,
Esperaves tranquilamen la revengudo,
Crese qu’à l’ouro d’aro, ta glòri es tournado.
Aro que parlan de petròli, de barrau,
Te countèntes de l’òli di boutèu.
Tout cambio e pamens
Dóu païs d’aut au levant,
Dóu pounènt au trelus,
Troubarès la causo un pau redo,
Segnourejo sèmpre Sa Majesta la biciéucleto.


German Barthe
(reviraduro en prouvençau pèr li sòci dóu Pont de Garanço)



                                  La Candelouso


Fuguè celebrado tre lou siècle quatren à Jerusalèn e respond à dous evenimen :
D'en proumié, la purificacioun de la Vierge Marìo, quaranto jour après la neissènço de l'enfant Jèsu Pièi à la presentacioun de l'enfant Jèsu au tèmple, ( lou fau counsacra au Segnour) ; acò èro uno lèi jusiolo pèr tout nouvèu na.

Lou vièi Simeoun fuguè prevengu pèr lou Sant Esperit que noun defuntarié sènso agué vist lou messìo. Lou jour de la presentacioun de Jèsu au tèmple, lou vièi Simeoun, prevengu pèr lou Sant Esperit, emé la proufetesso Ano, anèron à l'endavans de la Santo famiho, Simeoun prenguè l'enfantoun dins si bras e diguè à Marìo qu'un glàsi ié traucarié l'amo.
Avans la purificacioun di femo au moumen de si relevaio, devien adurre un agnèu en sacrifice ; e se lou poudien pas, alor devien adurre un parèu de couloumbo.
Pèr aquéu dous de Febrié que fuguè nouma de long-tèms «  Purificacioun de Marìo » se fasié uno proucessioun emé de candèlo, es belèu d'aqui que vèn lou noum de « Cadelouso » pèr aquest evenimen. 

Li cire blanc de la proucessioun simboulison la pureta de Marìo, la candour de l'enfant e la drechuro de Jóusè.
Dins li campagno, lou cire benesi èro radu de la proucessioun e devié pas s'amoussa en camin ( èro marrido marco!) Ié fasien faire lou tour di champ, di vergié, dis estable ounte fasien raja quàuqui gouto de ciro dins li grùpi, passavon tambèn davans li brusc, bord qu'es lis abiho que fan la ciro di candèlo. Fin finalo, lou cire èro pausa sus l'armàri ounte servié pèr apara l'oustalado. S'atubavo que qu ouro i'avié uno mauparado, un gros aurige, o quouro quaucun de l'oustau èro à mand de defunta.

E, m'anas dire, lou crespèu, dequé s'endevèn dins tout acò ?

Sèmblo qu'èro tambèn un rite de prouteicioun pèr lou blad. Un prouvèrbi que se disié dins mant un endré disié : «  Se vos pas de blad carbounous, manjo de crespèu pèr Candelouso »
Adounc èro pèr que li recordo de blad agantèsson pas la malautié dóu carboun. Segur, èro li femo qu'alestissien li crespèu, mai èro lou mèstre d'oustau que li fasié sauta pèr li revira dins la sartan ; em'uno pèço d'or o d'argènt dins la man gaucho, acò i'asseguravo crespino e bonur.
E se d'asard se capitavo que lou crespèu anèsse ajougne lou cire benesi en aut de l'armàri, se ié secavo tout l'an e servié tambèn d'aparamen pèr l'oustalado.

Antan, lou dous de Febrié de vèspre, li gènt de Bedarrido anavon en ribo de Sorgo, dóu coustat de Vau-Croso : fissavon de candeleto sus de pousteto que pausavon sus l'aigo. Se lis embarcacioun se desviravon o se li candeleto s'amoussavon en routo, acò marcavo que l'ivèr èro à mand de s'acaba, que i'aurié bèn-lèu plus besoun de lume.
A Marsiho, fasien de pichot bescue en formo de barco, li naveto, e acò ramento tambèn la barco di Santo Marìo.
A l'ouro d'aro, à Bedarrido, «  negon li lume » un pau mai tard dins la sesoun, bord que pèr Candelouso, se dis que se lou tèms es clar, acò es marrido marco, l'ivèr reprènd e fai quaranteno...
Alor, mèfi !
                                                                 Michello




mardi 17 mars 2020

Lou journalet dóu Pont de Garanço n°86 Janvié 2020


« Bono annado, bèn granado ! »

De fìò e d'aigo...


Nous vaqui à la debuto de l'an. Pèr iéu, se falié resumi tout ço que s'es passa de long d'aquéli douge mes de 2019, lis image que me venon d'en proumié, es d'image de fìò. Un estiéu de fìò emé la ràbi dóu soulèu e li record de calour au nostre emé 46 degrad. E tambèn de fìò que s'atubavon pertout, dins nosto encountrado, dins noste païs, mai tambèn dins d'autri païs coume l'Amazounìo, 

e aro en Australìo, de fìò de fes que i'a atuba voulountarimen, e de fiò qu'an devouri fourèst, oustau, e meme tua de gènt. I'aguè lou pilot d'un boumbardié d'aigo que se tuè en anant assaja d'amoussa lou fiò dins lou Gard. E pièi i'aguè d'àutri malastre emé de plueio diluviano, de subroundamen, de muraio e d'oustau que s'afoundron en tuant de gènt. 13 persouno qu'an peri à l'autouno dins lis inoundacioun, e tres ome que se tuèron tambèn dins soun elicoutèr en anant de Pertus, ounte avien sauva de gènt, e anavon dins lou Var pèr n'en sauva d'autre.

I'aguè meme, i Mèo ( Aup de Auto Prouvenço) , un pan de la mountagno, un d'aquéli Penitènt 
que soun aqui despièi de tèms inmemouriau, que se derrabè pèr s'afoundra sus lis oustau.

E fau pas óublida lou terro-tremo dóu Tièi, dins l'Ardecho au mes de Nouvèmbre

Uno annado emé forço malastre, vous disiéu, sènso parla dis àutri proublemo coume li grèvo pèr proutesta contre lou gouvèr que vòu refourma li lèi sus li retrèto, e qu'acò agrado pas en tóuti...
E zóu mai de garouio, de manifestacioun, e tout acò au moumen que li gènt anavon faire si croumpo de Nouvè o s'enanavon en vacanço.
Queto epoco ! Sabe pas coume tout acò vai vira, e vòu mies pas escouta lou prouvèrbi que dis :
N'agues pas pòu de l'an dóu bissèst
Mai d'aquelo d'avans e d'aquelo d'après
bord qu'aquest an es l'an dóu bissèst........
                                                                   Michello

                     L'Epifanìo . Li Rèi

En 274 avans Jèsu Criste, à Roumo, l'Emperaire Aurelian counsacrè un tèmple au Diéu Mitra. Èro pèr marca, aquéu jour qu'èro lou soulstice d'ivèr, lou triounfle dóu soulèu invincu. En 336 se chausis lou meme jour pèr celebra la Nativita dóu Criste. Mai li crestian d'Óuriènt desplacèron lou soulstice d'ivèr au 6 de Janvié, e celebrèron aquéu jour la fèsto di lume, la neissènço dóu Criste e la debuto de l'an. Pièi li glèiso d'Ôuriènt e d'Ôucidènt s'acourdèron pèr dire que lou Criste èro nascu lou 25 de Desèmbre, e que fuguè bateja lou 6 de Janvié.
Aquéu jour es lou jour di Rèi, li tres mage que seguiguèron la bello estello, e qu'arribèron après li pastre, à Betelèn. ( d'après Charles Galtier)

Dins mant un endré, la viho de l'Epifanìo, soulstice d'ivèr, fèsto de Sant Jan l'Evangelisto. se fasié un fìò coume se fai pèr lou soulstice d'estiéu, la Sant Jan Batisto. La fèsto de l'Epifanìo èro subre-tout la fèsto di lume, simboulisant li rai de la bello estello que guido li Rèi mage vers l'establo de Betelèn.. Dins d'ùnis endré, coume à Pertus, fasien passa lou càrri carga de fais empegousi dins li carriero de la vilo, pièi lou fasien crema.
Dins la liturgìo primitivo se festejavo la presentacioun de Jèsu i Rèi mage que i'aduson de presènt de si tres countinènt : Asìo, Éuropo e Africo. A sa seguido, i'avié un fube de mounde, èro « La marcho di Rèi  »cant de Nouvè sus uno musico coumpausado pèr Lully, cant que Bizet apoundeguè dins «  l'Arlesiano ».
Mai quau son en realita aquéli Rèi o Mage ? Leva de si representacioun dins la crecho, li santoun ( pichot sant), se n'en pòu faire uno leituro esperitalo. Ilustron la representacioun di tres mounde. Lou cors respond au rèi, gestiounàri de la matèri, l'amo respond au prèire, gardaire de la paraulo divino, li tèste sacra, l'esperit que respond au proufèto, es au toco-toco emé la divinita.
Se desplaçon souto lou signe de l'estello pèr temounia e trasmetre. Soun vesti dis ournamen di mistèri de Mitra.

Melquior, vièi ome barbassu dóu tipe éuroupean que saup lis evenimen de l'endevenidou pourgis l'or e saludo l'enfant coume « Rèi ».
Gaspard, ome jouine, imbarbu dóu tipe asiati, que beilejo lis encauso d'aquélis evenimen, pourgis l'encèns e saludo l'enfant coume «  Prèire »
Bautesar, ome dins soun bon, de tipe african que pòu parla à Diéu fàci-à-fàci ( o aqui à la fàci de soun representant dirèit ) pourgis la mierro e saludo l'enfant coume Proufèto.
Fau dire que la mierro èro regardado coume un baume d'incourruptibleta coume l'ambrousìo di Grè.Es un bèure e un manja d'inmourtalita. Fau apoundre que la presènci di pastre marco li dos biais de counèisse l'aveni : li mage pèr l'esperit de lumiero e li pastre pèr lis ange.
L'Epifanìo represènto la crestianisacioun di Saturnalo di Rouman.( Dins li taulejado di saturnalo, mèstre e esclau èron de parié à parié, e manjavon à la meme taulo). Pèr la taulejado, un enfant, simboulisant l'innoucènci e representant Febé ( de Febus, lou soulèu) destribuïssié i counvida uno part de la galeto di Rèi. I'avié qu'uno di part que countenié la favo ( lou faiòu) e lou que la trouvavo cargavo la courouno e devenié lou Rèi de la taulejado.Aquelo galeto de meinage fuguè pièi ramplaçado pèr de pan, pièi, au nostre pèr lou « Reiaume »,
La pasto fuietado eisisto despièi de long-tèms ( encò di Grè, e dins l'Óuriènt-Proche) la recèto fuguè aducho en Éuropo, en Franço e en Austrìo pèr li Crousa. La franchipano fuguè amagestrado au siècle 17èn segound li recèto de Ano d'Austrìo.
Dins aquelo fèsto de l'Epifanìo, d'ùni vesien de simbole alchimi emé la trasfourmacioun dis elemen e la trasmudacioun en or ( la coulour de la galeto e la courouno dóu Rèi de la favo)

E aro, que siegue emé la galeto de franchipano, o emé lou reiaume, coungoustas vous, e mèfi de pas avala la favo !
Michello

Li catounet

Dins ma tristo soulitudo,
Ai tres coumpagnoun :
Uno pichoto catouneto
E dous bèu catoun.
Soun nascu l’annado passado,
Soun deja bèn poulidet.
La jouino cato es blanco,
Ié dise Blanqueto.

Un catoun es gris, es Grisoun,                             

L’autre es negre, ié dise Negroun.

Lis ai jamai margassa,
Perèu noun soun sóuvage coume d’àutri cat.
S’asseton sus uno cadiero
Davans lou fiò,
Agachon bouli lou plat à tarto.
Quouro li sone, soun lèu arriba,
D’èstre bèn brave, soun recoumpensa.
Lèisson pas l’oustau,
Parton pas enliò,
Mounton sus lou granié pèr faire soun obro :
Tafuron pertout e bèn coume fau ;
Pièi tornon davala.
Pèr me distraire,
Venon s’amusa.
Pèr forço, me fan estrassa de rire
Talamen soun lèste pèr se presenta,
Lis acroubate dóu cièri
Soun pas à coumpara !
Que Diéu prevengue que ges de mau arribo
À mi catoun.

German Barthe
(reviraduro en prouvençau pèr li sòci dóu Pont de Garanço)

lundi 16 mars 2020

Lou journalet dóu Pont de Garanço Desèmbre 2019 n° 85


« De longo passo, jamai s’alasso ! »

                                  Li chucho-moust...

De toustèms i'a 'gu de gènt qu'èron un pau à despart dis autre ; se disié qu'èron d'óuriginau ; i'a tambèn toujour agu de gros beveire, de chucho-moust o teto-fiolo, s'amas miés...Mai à l'ouro d'aro, se veson mens pèr carriero, li mour an chanja. Me souvene que quouro ère pichoto, n'aviéu pòu, me demandave s'èron óublija de bèure coume acò e coumpreniéu pas que forço gènt se n'en trufavon.
Au vilage, n'i'avié quàuquis un qu'èron de longo amoura à sa boutiho ; i'avié lou Toine, qu'èrian quasimen vesin. Avié fa lou ràfi touto sa vido, avié ges de famiho, e restavo dins un oustaloun sourne que sis ancian mèstre ié prestavon. Me sèmblo qu'èro empega d́óu matin jusqu'au sèr, lou vesian mounta la carriero en trantaiant sus si cambo ; lou davans de si braio èro souvènt bagna enjusqu'i geinoun;de fes que i'a de gènt bountous l'ajudavon à mounta. Un cop, au siéu, davalè l'escalié de pèiro e barrulè jusqu'à sa croto ; nàutri, li pichot dóu quartié que jougavian dins la carriero, l'ausiguerian gemi feblamen ; li mai courajous dintrèron e lou troubèron au sòu, la cambo routo ; anerian souna sis ancian mèstre que se n'óucupavon un pau. Quouro revenguè de l'espitau, quàuqui mes après, se boutè tournamai à teta sa boutiho... dequé voulès, èro un paure ome sènso famiho, e la boutiho èro sa coumpagno, soun soulas.

Dins lou quartié, n'i'avié un autre, tambèn vièi jouvenome que restavo emé sa maire. Tres cop pèr semano ramassavo lis escoubiho emé soun chivau e soun toumbarèu. Papiolo amavo bèn de chima, e quouro s'encigalavo, sabe pas se sa maire lou garçavo deforo, o s'es èu qu'amavo mies de resta à despart, dins un marrit oustaloun toucant soun estable, aqui ounte estremavo sis óutis. Èro toujour galoi, e quouro s'enchusclavo, cantavo, risié, galejavo ; e li vesin disien : «  li cigalo canton... » Quant de cop l'aven trouva que « cuvavo », alounga dans la gandolo de la carriero !
Dins lou vilage se countavo encaro qu'un autre qu'ai óublida soun noum, anavo d'escoundoun s'amoura à la bouto, dins sa croto. Un jour, sa femo lou vesènt pas remounta i'anè pièi vèire ço que fasié : s'èro embrounca e toumba de mourre-bourdoun dins la croto, e en mai d'acò avié óublida de sarra lou roubinet de la bouto que se vieujavo pèr sòu...

N'i'avié un autre que restavo dins un cabanoun toucant lou cementèri, ié disien : «  lou liounès » ; èro tambèn empega tout lou sanclame dóu jour, e coume lou Toine, avié souvènt li braio trempo, qu'èro pas de susour...
Quouro ié pènse, à-n-aquélis ome, me dise qu'en mai de segur d'èstre malurous, li gènt li mau-tratavon en se trufant d'èli, coume s'avien esta respounsable de soun malur. L'alcoulisme èro regarda coume un vice, e noun uno malautié que se pòu sougna.
Urousamen, li tèms an un pau chanja....
                                                                         Michello

Lis ami

Bèn souvènt, d’ami n’en countan forço..
Alor manjan, risèn, fasèn la fèsto ensèn :
Li liame sèmblon fort e subretout bèn ancra.
Ai ! las, un pichot rèn pòu ascla l’ensèn !

Li que cresien de pur devenguèron distant,
Li crousan plus, dempièi un certan tèms ;
Pèr sis obro, soun-ti belèu absènt
Vo penson-ti plus à sis ami d’avant ?

Dins la dificulta, li verai se manifèston,
Tout lèst à nous prouba, que l’èron e lou demoron ;
Alor li liame se nouson, se tèisson, se refourtisson ;
Quouro sian soustengu, decuplan nòsti forço !

Dins un climat sincère e de vertadièro fisanço,
Se riscan de-fès à quauco counfidènçi,
Meme sus de sujèt toucant l’entimeta,
En esperant souvènt un counsèu avisa.

Sa presènci apasimanto es bèn, dins lou malur :
De gèste e de mot nous toucon dre au cor,
Ajudon à supourta aquesto doulour intènso
D’un mourau alassa, atenuon la soufrènço.

Li tremoulament de la vido, qu’espargnon degun,
Poudrien veni, encò èli, desturba la quietudo ;
Sara à noste tour d’agué soun atitudo :
D’un biais espountaniéu, sènso coumta ço que dounan.

À vous de recensa, en esclausènt lou pire ;
Soul, li det d’uno man van belèu sufire…
Ame mi coumpan, meme en noumbre redut,
Imagine pas viéure sènso d’ami.

Ismin baduel
(reviraduro en prouvençau pèr li sòci dóu Pont de Garanço)